Çek, aslında bir kambiyo senedi olup, kıymetli evrak niteliğindedir. Belirlenen miktarın ödenmesi için yazılmış olan bir teyit emridir. Çek, bir senet niteliğinde değildir. Yani çek ve senet aynı anlama gelmez. Çünkü senetlerin üzerinde belirli bir sürenin sonunda yazan miktarın ödenmesi vaadi vardır. Fakat çek için böyle bir durum söz konusu değildir. Çekler yalnızca bankalar tarafından keşide edilebilir ve yalnızca bankalar tarafından çıkarılmış olan çek defterleri kullanılabilir.
Eğer çek bankaların değil de bir kişinin üzerine ise, o çek havale niteliğindedir ve o zaman da çeklere ilişkin diğer kurallar uygulanmaz. Çeki düzenleyen kişilere keşideci, çekte yazan miktarı alacak olan kişiye lehdar ve ödemeyi yapacak olan kişi ya da kuruma da muhatap denmektedir. Yanıltıcı olarak düzenlenen ve banka tarafında bir karşılığı olmayan çeklere karşılıksız çek denmektedir. Çekin üzerinde yazan tutarı alacak kişinin ismi çekin üzerinde yazılı ise buna “nama yazılı çek”, yazılı değil ise de “hamiline çek” denmektedir. Hamiline çek, çek kimdeyse o kişiye ödenir.
Çek Nasıl Kullanılır?
Eğer siz bir kişiye çek verdiyseniz, çeki alan kişi çekte yazan tutarı, yine sizin çalıştığınız bankadan tahsil edebilir. Eğer çek başka bir bankada bozdurulmak istenirse çek takasa girer ve bu durumda da çekin bozdurulma süreci birkaç gün uzayabilir. Eğer elinizde bir müşterinizden aldığınız bir çek varsa, çekin üzerinde yazılı olan bankaya giderseniz işlemleriniz daha kısa sürede sonuca bağlanacaktır. Eğer çekin ödemesi keşide edildiği yerde yapılacaksa, bu durumda çekin süresi 10 gündür.
Çek Nasıl Düzenlenir?
Bir çekin düzenlenirken, üzerinde düzenlenmiş olduğu tarih mutlaka yazmalıdır. Çeki düzenleyen kişinin el yazısıyla atmış olduğu bir imzası da mutlaka çekin üzerinde bulunmalıdır. Kaşe, mühür ya da parmak izi ile işaretlenmiş olan çekler banka tarafından kabul edilmez. Aynı zamanda çek yaprağı üzerinde kesinlikle çeki düzenleyen kişinin vergi numarası da bulunmalıdır.
ÇEK VE SENET ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
– Çek Banka tarafından, 3167 Sayılı Kanun’da ve bu Kanun ’a ilişkin Tebliğ’de yer alan hükümlere uygun olarak basılan bir kâğıttır. Senet ise resmi bir niteliği olmayan ve matbaalarda basılıp satılan bir kâğıttır.
– Çek, tahsilinde sıkıntı çıktığı zaman mahkeme yoluyla temin edilebilirken senette bunu yapmanız oldukça zordur.
– Çekin arkasında banka varken, senetlerin karşısında kişi veya bir kurumun olması muhatap açısından bile çekin daha güvenilirliğini gösterir.
– Çekte ödemeyi banka yapar. Senette ise ödemeyi kişi yapar.
– Çek ödeme emri niteliğindedir. Kişinin hesabında para olması durumunda çeki banka ödeyecektir. Senette ise senedi imzalayan kişi veya herhangi biri yapabilir.
– Çeki banka nezdinde sicili temiz olan ve ticaret yapan kişilere verilirken, senedi herkes kırtasiyeden matbaalardan alabilir veya o an yazı ile hazırlayabilir.
– Çek üzerinde yazılı ödeme tarihinde ödenir. Senet ise önce ödenebileceği gibi kişiler arası karşılıklı anlaşma neticesinde belli bir süre ertelenebilir.
Sosyal hayatta ister çek ister senet ödeyecek kişinin durumuna göre aksaklıklar çıkabilmektedir. Keşide edenlerin ticari profillerine göre değişiklik gösterse de hiç bir zaman nakit para olarak size döngüsü olmayabilir.
Bir yanıt yazın